Almanya, Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası (Fachkräfteeinwanderungsgesetz) ile dünyanın dört bir yanından yetenekli profesyonellere kapılarını açtı. İkamet Yasası’nın §18a, §18b, §19c ve §18g gibi maddeleriyle Almanya’ya yerleşen binlerce kişi, kariyerlerinde yeni bir sayfa açarken gelecek planlaması yapmaya da başlıyor. Bu planlamanın en önemli adımlarından biri de şüphesiz emeklilik.

Peki, Almanya’da bir profesyonel olarak çalışan ve Alman sosyal güvenlik sistemine prim ödeyen bu kişiler ne zaman ve hangi şartlarda emekli olabilir? Oturum izninizin türü emeklilik haklarınızı nasıl etkiler? Bu yazımızda, nitelikli göçmenler için Alman emeklilik sisteminin tüm detaylarını ele alıyoruz.

Temel Kural: Oturum İzninizin Türü Değil, Primleriniz Önemlidir

Öncelikle en temel ve en önemli bilgiyi netleştirelim: Almanya’da emeklilik hakkı, sahip olduğunuz ikamet izninin (§18a, §18b vb.) türüne doğrudan bağlı değildir. Emeklilik hakkınız, Alman Emeklilik Sigortası’na (Deutsche Rentenversicherung) ödediğiniz primler ve bu primlerin süresi ile belirlenir.

Sahip olduğunuz oturum izni, Almanya’da yasal olarak çalışmanızı ve dolayısıyla emeklilik sistemine prim ödemenizi sağlayan bir anahtardır. Yani, yasal olarak çalıştığınız her ay, emekliliğiniz için birikim yapmış olursunuz.

Almanya’da Emeklilik İçin İki Ana Şart

Alman emeklilik sisteminde standart yaşlılık aylığı (Regelaltersrente) alabilmek için temel olarak iki şartı yerine getirmeniz gerekir:

1. Belirlenen Emeklilik Yaşına Ulaşmak
2. Gerekli Minimum Prim Süresini (Wartezeit) Doldurmak

1. Almanya’da Emeklilik Yaşı Kaçtır?

Almanya’da standart emeklilik yaşı, kademeli olarak 67’ye yükseltilmektedir. 1964 ve sonrası doğumlu olan herkes için yasal emeklilik yaşı 67’dir. Daha önce doğanlar için bu yaş, doğum yılına göre kademeli olarak daha düşüktür.

Ancak, belirli şartlar altında (örneğin 35 veya 45 yıl prim ödemiş olmak) daha erken yaşta emekli olmak da mümkündür, fakat bu durum genellikle maaşta kesintilere yol açabilir.

2. Gerekli Minimum Prim Süresi (Wartezeit) Nedir?

Emeklilik hakkı kazanabilmek için sisteme belirli bir süre prim ödemiş olmanız gerekir. Buna “Wartezeit” yani “bekleme süresi” denir. Standart bir emekli maaşına hak kazanmak için gereken minimum prim ödeme süresi 5 yıldır (60 ay).

Bu 5 yıllık süreyi doldurduğunuzda, yasal emeklilik yaşınız geldiğinde Almanya’dan emekli maaşı alma hakkını elde edersiniz. Ödediğiniz prim miktarı ve süresi ne kadar uzunsa, alacağınız emekli maaşı da o kadar yüksek olacaktır.

Türkiye – Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’nin Önemi

Türk vatandaşları için en büyük avantajlardan biri, Türkiye ile Almanya arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’dir. Bu sözleşme, her iki ülkede geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesine olanak tanır.

Bu ne anlama geliyor?

Diyelim ki Almanya’da 3 yıl (36 ay) çalıştınız ve prim ödediniz. Türkiye’de de geçmişte en az 2 yıl (24 ay) SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı priminiz var.

Bu durumda, Almanya’nın talep ettiği 5 yıllık (60 ay) minimum prim süresini (Wartezeit) tamamlamış sayılırsınız. Emeklilik yaşınız geldiğinde, Almanya’dan bu 3 yıllık çalışmanız oranında bir emekli maaşı alabilirsiniz. Aynı şekilde, Türkiye’deki şartları sağladığınızda oradaki çalışmalarınız için de ayrı bir maaş alırsınız.

Önemli Not: Sözleşme, süreleri birleştirerek emeklilik hakkı kazanmanızı kolaylaştırır ancak maaş hesabını değiştirmez. Her ülke, kendi sistemine ödenen primler üzerinden kendi maaşınızı hesaplar ve öder.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

S: Almanya’da sadece 5 yıl çalışırsam emekli olabilir miyim? C: Evet. 5 yıl (60 ay) primi tamamladığınızda, yasal emeklilik yaşınız olan 67’ye (veya doğum yılınıza göre belirlenen yaşa) geldiğinizde emekli maaşı alma hakkı kazanırsınız. Ancak bu maaşın miktarı, sadece 5 yıllık prim ödemesine dayalı olacağı için oldukça mütevazı olacaktır.

S: Nitelikli işçi olarak ödediğim primler daha mı değerli? C: Primlerin değeri, kazancınızın miktarına bağlıdır. Nitelikli işçi olarak genellikle daha yüksek maaş aldığınız için, brüt maaşınız üzerinden kesilen emeklilik primi de daha yüksek olur. Bu da ileride alacağınız emekli maaşının daha yüksek olmasını sağlar.

S: Almanya’dan ayrılıp Türkiye’ye kesin dönüş yaparsam primlerimi geri alabilir miyim? C: Eğer 60 aydan (5 yıldan) az prim ödediyseniz ve Türkiye’ye kesin dönüş yaptıysanız, belirli bir bekleme süresinin ardından ödediğiniz primlerin işçi payını geri talep etme hakkınız olabilir. Ancak 60 ay prim ödemesini geçtiyseniz, prim iadesi alamazsınız çünkü artık Almanya’dan emeklilik hakkı kazanmış olursunuz ve yaşınız geldiğinde maaşınız bağlanır.

S: Emekli maaşımın ne kadar olacağını nasıl öğrenebilirim? C: Alman Emeklilik Sigortası (Deutsche Rentenversicherung), her yıl sigortalılara “Renteninformation” adında bir bilgilendirme mektubu gönderir. Bu mektupta, o anki primlerinize göre ileride alabileceğiniz tahmini emekli maaşı bilgisi yer alır.

Sonuç

Almanya’ya §18a, §18b, §19c veya §18g gibi oturum izinleriyle gelen nitelikli profesyoneller için emeklilik sistemi, diğer tüm çalışanlarla aynı kurallara tabidir. Temel hedef, en az 5 yıllık prim ödeme süresini tamamlamak ve yasal emeklilik yaşını beklemektir. Türkiye-Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi, özellikle Almanya’da 5 yılını tamamlayamadan ayrılmak durumunda kalan veya her iki ülkede de çalışmışlığı olan kişiler için büyük bir güvence sunmaktadır.

Geleceğinizi planlarken, çalışma hayatınız boyunca düzenli olarak primlerinizin ödendiğinden emin olmanız ve Alman Emeklilik Sigortası’ndan gelen bilgilendirme mektuplarını dikkatle saklamanız büyük önem taşır.

---

Uyarı:

Bu makalede sunulan bilgiler, yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Verilen bilgiler, makale yazım tarihi itibarıyla geçerli olan genel bilgilere dayanmaktadır ve zamanla değişiklik gösterebilir. Bu bilgileri kullanarak yapacağınız işlerden doğacak sonuçlardan sorumluluk kabul edilmemektedir. Herhangi bir hukuki işlem yapmadan önce, güncel bilgiler için resmi kaynakları kontrol etmeniz ve bir avukata, hukukçuya veya profesyonel bir danışmana danışmanız tavsiye edilir. Bu siteye ait içerikler, izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz, kaynak gösterilmeden yayımlanamaz.