Almanya’da Kalıcı İkamet: §18a, §18b ve §18g Oturumlarıyla Süresiz Oturum Alma Rehberi
Almanya, nitelikli iş gücü için sunduğu kariyer olanakları ve yaşam standartları ile dünyanın dört bir yanından profesyonelleri çeken bir merkez konumundadır. Ülkeye belirli bir mesleki yeterlilikle gelerek İkamet Yasası’nın (Aufenthaltsgesetz – AufenthG) §18a, §18b veya §18g maddeleri uyarınca oturum izni alanlar için bir sonraki ve en önemli adımlardan biri, süresiz yani kalıcı oturum iznine (Niederlassungserlaubnis) geçmektir. Bu statü, sahibine Almanya’da zaman ve meslek kısıtlaması olmaksızın yaşama ve çalışma hakkı tanıyarak geleceğe yönelik büyük bir güvence sunar.
Bu makale, Almanya’da mesleki eğitim sahibi kalifiye çalışanlar (§18a), akademik eğitimli uzmanlar (§18b) ve AB Mavi Kart sahipleri (§18g) için sınırsız oturum izni almanın yollarını, güncel yasal düzenlemeler ışığında kapsamlı bir şekilde açıklamaktadır.
Sınırsız Oturum İzni (Niederlassungserlaubnis) Nedir ve Avantajları Nelerdir?
Sınırsız oturum izni, belirli bir süre veya amaca bağlı olmayan, kalıcı bir ikamet statüsüdür. Bu izne sahip kişiler:
- Süresiz Kalma Hakkı: Almanya’da diledikleri kadar ikamet edebilirler.
- Serbest Çalışma Hakkı: Herhangi bir işverene veya belirli bir işe bağlı kalmaksızın, serbestçe iş değiştirebilir, kendi iş yerini kurabilir veya memuriyet gibi istisnalar dışında diledikleri mesleği icra edebilirler.
- Gelecek Güvencesi: Oturum iznini belirli aralıklarla uzatma stresinden kurtulurlar.
- Kredi ve Finansman Olanakları: Bankalar ve finans kuruluşları nezdinde kredi itibarları artar.
Nitelikli Profesyoneller İçin Hızlandırılmış Süreç: §18c AufenthG
Genel olarak, Almanya’da sınırsız oturum izni alabilmek için en az beş yıl süreyle oturum iznine sahip olmak, 60 ay boyunca emeklilik sigortası primi ödemiş olmak ve B1 seviyesinde Almanca bilmek gibi şartlar aranır (§9 AufenthG). Ancak, nitelikli profesyoneller için İkamet Yasası’nın §18c maddesi, çok daha avantajlı ve hızlandırılmış bir süreç sunmaktadır.
Aşağıda, §18a, §18b ve §18g oturumlarına sahip olanlar için §18c uyarınca aranan özel şartlar detaylandırılmıştır.
Mesleki Eğitim Sahibi Kalifiye Çalışanlar (§18a) ve Akademik Eğitimli Uzmanlar (§18b) İçin Sınırsız Oturum
Mesleki eğitimi Almanya’da tanınan kişiler (§18a) veya bir yükseköğrenim diplomasına sahip akademisyenler (§18b) için kalıcı oturum iznine geçiş şartları şunlardır:
Standart Yol (3 Yıl Sonunda)
- Oturum Süresi: §18a veya §18b uyarınca düzenlenmiş oturum izniyle Almanya’da en az 3 yıl ikamet etmiş olmak.
- Emeklilik Primi: Almanya’da en az 36 ay boyunca yasal emeklilik sigortasına (gesetzliche Rentenversicherung) prim ödemiş olmak. Bu primler, zorunlu veya isteğe bağlı olabilir.
- Geçim Güvencesi: Kamu kaynaklarından (örneğin, Jobcenter veya Sozialamt’tan) yardım almaksızın kendinizin ve ailenizin geçimini sağlayabildiğinizi kanıtlamak.
- Almanca Dil Yeterliliği: En az B1 seviyesinde Almanca bildiğinizi bir sertifika (örneğin, Goethe-Zertifikat, Telc, TestDaF) ile belgelemek.
- Çalışma Durumu: Başvuru anında niteliğinize uygun bir işte çalışıyor olmak.
- Temel Bilgiler: Almanya’daki hukuk ve toplum düzeni hakkında temel bilgilere sahip olmak (genellikle “Leben in Deutschland” sınavı ile kanıtlanır).
- Yeterli Konut: Kendiniz ve aileniz için yeterli büyüklükte bir yaşam alanına sahip olduğunuzu (kira kontratı ve metrekare bilgisi ile) göstermek.
- Adli Sicil: Ciddi bir suç kaydınızın bulunmaması.
Kısaltılmış Yol (2 Yıl Sonunda – Almanya Mezunları İçin)
Eğer mesleki eğitiminizi veya yükseköğreniminizi Almanya’da tamamladıysanız, bu sizin için büyük bir avantajdır. Bu durumda bekleme süresi ve prim ödeme şartı daha da kısalır.
- Oturum Süresi: Almanya’da alınan eğitim sonrası §18a veya §18b ile en az 2 yıl ikamet etmiş olmak.
- Emeklilik Primi: En az 24 ay boyunca yasal emeklilik sigortasına prim ödemiş olmak.
- Diğer tüm şartlar (B1 Almanca, geçim güvencesi, vb.) yukarıda belirtilenlerle aynıdır.
AB Mavi Kart Sahipleri (§18g) İçin Sınırsız Oturum
AB Mavi Kart (Blaue Karte EU) sahipleri, nitelikli göçmenler arasında en avantajlı koşullara sahip olan gruptur. Onlar için süreç daha da hızlı işlemektedir:
Mavi Kart için Standart Süreç (27 Ay Sonunda):
- Çalışma ve Prim Süresi: AB Mavi Kart ile nitelikli bir işte en az 27 ay çalışmış ve bu süre boyunca emeklilik sigortası primi ödemiş olmak.
- Almanca Dil Yeterliliği: En az A1 seviyesinde (temel düzeyde) Almanca bildiğinizi kanıtlamak.
- Diğer genel şartlar (geçim güvencesi, yeterli konut, adli sicil kaydı olmaması vb.) bu grup için de geçerlidir.
Mavi Kart için Hızlandırılımış Süreç (21 Ay Sonunda):
- Çalışma ve Prim Süresi: AB Mavi Kart ile nitelikli bir işte en az 21 ay çalışmış ve bu süre boyunca emeklilik sigortası primi ödemiş olmak.
- Almanca Dil Yeterliliği: En az B1 seviyesinde Almanca bildiğinizi bir sertifika ile kanıtlamak.
- Diğer genel şartlar yine geçerliliğini korumaktadır.
Başvuru Süreci ve Gerekli Belgeler
Başvurular, ikamet edilen şehrin Yabancılar Dairesi’ne (Ausländerbehörde) yapılır. Başvuru öncesinde ilgili kurumun web sitesinden randevu almak ve güncel belge listesini kontrol etmek esastır. Genel olarak talep edilen belgeler şunlardır:
- Doldurulmuş başvuru formu (Antrag auf Erteilung einer Niederlassungserlaubnis)
- Geçerli pasaport
- Güncel biyometrik fotoğraf
- Mevcut oturum kartı
- İş sözleşmesi ve son üç aya ait maaş bordroları (bazı durumlarda son altı aylık bordroları sunmanız istenebilir)
- Alman Emeklilik Sigortası’ndan alınmış hizmet dökümü (Rentenversicherungsverlauf)
- Almanca dil sertifikası
- “Leben in Deutschland” sınav sonuç belgesi (varsa)
- Kira kontratı ve evin büyüklüğünü gösterir bir belge
- Sağlık sigortası kanıtı (Krankenversicherungsnachweis)
- Varsa, evlilik cüzdanı ve çocukların doğum belgeleri
Almanya’da nitelikli bir çalışan olarak kalıcı bir gelecek inşa etmek, doğru adımlar atıldığında ulaşılabilir bir hedeftir. §18a, §18b veya §18g oturum izinlerinden birine sahipseniz, yukarıda belirtilen şartları yerine getirerek Almanya’daki yaşamınızı yasal güvence altına alabilir ve kariyerinize sınırsız olanaklarla devam edebilirsiniz.